Kategori: Makaleler

Hilkat Garibesi Kimdir? Geçmişten Günümüze Bir Sosyal Portre Giriş: Geçmişi Anlamaya ve Günümüzle Bağ Kurmaya Çalışan Bir Tarihçinin Bakış Açısı Tarihi bir olayı, figürü ya da kavramı anlamak, yalnızca geçmişe bir göz atmakla kalmaz, aynı zamanda bugünle kurduğumuz bağları da keşfetmek anlamına gelir. Geçmişin izlerini günümüzle karşılaştırmak, toplumsal dönüşümlerin ne şekilde şekillendiğini ve insanlık tarihindeki kırılma noktalarını anlamamıza yardımcı olur. “Hilkat garibesi” de bu bağlamda tarihsel olarak derin bir anlam taşıyan, ancak çoğu zaman yanlış anlaşılabilen bir figürdür. Peki, “hilkat garibesi” kimdir? Bu terim, toplumsal yapının ve insanların nasıl algılandığının, tarihsel süreçler ve kültürel değişimler doğrultusunda nasıl dönüştüğünün bir yansımasıdır.…

Beşiktaş Neden Kartal? Bilimsel Merakla Başlayan Bir Yolculuk Bazen bir sembol, bir kuş ya da bir figür; bir topluluğun kimliğini, tarihini ve hatta psikolojisini temsil eder. Beşiktaş’ın “Kartal” olarak anılması da tam olarak böyle bir hikâyedir. Bu yazıda yalnızca bu sorunun cevabını bulmakla kalmayacak, aynı zamanda sembollerin insan davranışları, toplumsal kimlik ve bilimsel gerçekliklerle nasıl iç içe geçtiğini de birlikte keşfedeceğiz. Hadi gelin, merakımızı kanatlandıralım. Kartal: Gücün, Özgürlüğün ve Yüksekliğin Evrensel Sembolü İnsanlık tarihi boyunca kartal, hemen hemen her kültürde ortak bir anlam taşımıştır: güç, özgürlük, hâkimiyet ve yüksek vizyon. Antik Roma’da imparatorluk gücünün sembolü olmuş, Amerika Birleşik Devletleri’nde bağımsızlığın…

Baykuş Cinsiyeti Nasıl Anlaşılır? 🦉 — “Erkek mi Dedi, Dişi mi Gagladı?” Giriş: Gecenin Bilgeleri Arasında Cinsiyet Krizi Düşünsene… Gecenin bir yarısı, pencerenden içeri doğru kocaman gözleriyle bakan bir baykuş var. Korkudan donakalıyorsun ama aklındaki asıl soru: “Bu şimdi erkek mi, dişi mi?” 🤔 Çünkü biz insanlar olarak tür ayırt etmekte ustayız ama iş cinsiyet belirlemeye gelince… hele ki konu baykuş olunca, tam anlamıyla kafamız karışıyor. Baykuş dünyası öyle karmaşık ki, erkeklerin “stratejik planlama” yaklaşımı bile burada işe yaramıyor. Kadınların “empatik bakış açıları” desen, o da fiyasko. Yani kısaca: Baykuşun cinsiyetini anlamak için CSI ekibi gibi çalışmanız gerekebilir. Gelin bu…

Camilerin Üstünde Neden Hilal Var? Antropolojik Bir Perspektif Bir antropolog olarak, kültürlerin çeşitliliği ve bu çeşitliliğin sembolik ifadeleri beni her zaman büyülemiştir. İnsanlık, binlerce yıl boyunca kendisini ifade etmek için ritüellere, sembollere ve ikonografiye başvurmuştur. Her kültür, kendi tarihsel ve toplumsal deneyimlerine göre semboller yaratmış ve bu semboller, bir topluluğun kimliğini, inançlarını ve değerlerini yansıtmıştır. Bugün, camilerin üstünde sıkça görülen hilalin anlamını incelemek, sadece bir dini simgeyi değil, aynı zamanda kültürel kimlikleri, topluluk yapılarındaki dinamikleri ve ritüel pratikleri daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir. Peki, camilerin üstündeki hilal neyi temsil eder? Ve bu sembolün kültürel ve toplumsal bağlamdaki yeri nedir? Bu…

2 Farklı Kedi Maması Karıştırılır mı? Bilimi Sadeleştirerek Anlatıyoruz Mutfağın bir köşesinde mama kabına bakan o iki meraklı göz… Biri “tatlı”, diğeri “dengeli” bir seçenek gibi görünüyor. Peki iki farklı kedi mamasını karıştırmak akıllıca mı? Bu yazıda, bilimsel merakla ama herkesin anlayacağı bir dille; besin dengesinden sindirim sağlığına, pratik ölçülerden olası risklere kadar yanıt arayacağız. Hadi gelin, mama kabını veriyle dolduralım. Genel kural: Aynı yaşam evresi ve türde (tam ve dengeli) formüle edilmiş iki tam mama, doğru porsiyonlama ve yavaş geçişle karıştırılabilir. İstisna: Tedavi amaçlı (veteriner diyeti) mamalar karıştırılmaz. “Karıştırma” Ne Demek? Temel Kavramlar Tam ve dengeli ifadesi, mamanın tek…

Farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, “İcra ne zaman hacze döner?” sorusu zihnimde tek bir tarihle değil; hukukî eşikler, insan hikâyeleri ve verinin söylediğiyle toplumun hissettiğinin kesişiminde cevap buluyor. Gel, bu yazıda birlikte düşünelim; ben bazı çerçeveler sunayım, sen de deneyimlerinle boşlukları doldur. İcra Ne Zaman Hacze Döner? Temel Mantık İcra dosyasının hacze dönmesi, kabaca şu iki koşulun yan yana gelmesiyle olur: takip kesinleşmesi ve alacaklının haciz talebi. Takip, borçluya ödeme emri tebliğ edildikten sonra kanundaki itiraz/ödeme süreleri içinde borçlu itiraz etmez veya borç ödenmezse; ya da yapılan itiraz mahkeme/taşeron süreçleriyle kaldırılırsa kesinleşir. Bu eşikten sonra alacaklı haciz talep ettiğinde…

Zabit ve Kumandan ile Hasbihal Ne Anlatıyor? Bazı kitaplar vardır ki sadece yazıldıkları döneme ışık tutmakla kalmaz, geleceğin de pusulasını sunar. Mustafa Kemal Atatürk’ün kaleminden çıkan Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, tam da böyle bir eser. İçine girildiğinde, satırların ötesinde bir çağrıyı, bir zihniyet devrimini hissettirir. Bu yazıda, kitabın ardındaki düşünsel derinlikleri, günümüzle kurduğu bağları ve geleceğe uzanan etkilerini samimi bir sohbet edasıyla inceleyeceğiz. Kökenlere Yolculuk: Tarihî Bir Zihniyet Manifestosu 1911 yılında yazılan Zabit ve Kumandan ile Hasbihal, Osmanlı’nın çalkantılı döneminde, subaylara yani “zabitlere” yönelik bir uyarı ve yönlendirme niteliği taşır. Atatürk burada yalnızca askeri stratejilerden bahsetmez; esasen bir zihniyet…

Hık Mık Zık: Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Güç ilişkileri, toplumların temel yapı taşlarından biridir. Bu ilişkiler, yalnızca bireyler arasındaki etkileşimleri değil, aynı zamanda kurumlar ve ideolojiler aracılığıyla toplumsal düzenin şekillenişini de belirler. İktidarın nasıl dağıldığı, kimlerin bu iktidarı elinde bulunduracağı ve nasıl sürdürüleceği, her toplumda farklı dinamiklerle şekillenir. Sosyal bilimciler, bu dinamikleri analiz ederken, çoğu zaman belirli kavramlar ve ifadelerle toplumların bürokratik, kültürel ve tarihsel yapılarındaki çatışmaları anlamaya çalışır. Peki, ‘Hık mık zık’ gibi bir ifade, bu bağlamda ne anlama gelir? İktidar ve Kurumlar: Hık Mık Zık’ın Güçlü İmgeleri Toplumların iktidar yapıları, çeşitli kurumlar…

Helikopter Kaç Km Yukarı Çıkar? Tarihsel Kökenlerden Güncel Bilime Bir Yükseklik Okuması Gökyüzüne bakarken akla ilk gelen soru basittir: Helikopter kaç km yukarı çıkar? Cevap, yalnızca bir rakamdan ibaret değil; rotor aerodinamiğinden motor gücüne, hava yoğunluğundan pilotaj tekniğine uzanan katmanlı bir hikâyedir. Bu yazı, konuyu hem tarihsel arka plan hem de güncel akademik tartışmalar ışığında, anlaşılır ve akıcı bir dille ele alır. Tarihsel Zirve: Kayıtlara Geçen En Yüksek Uçuşlar Helikopterlerin “en yükseği” dendiğinde başlangıç noktası bellidir: 21 Haziran 1972’de Aérospatiale SA 315B Lama ile Fransız test pilotu Jean Boulet’nin ulaştığı 12.442 metrelik (≈12,44 km) dünya irtifa rekoru. Bu “mutlak” rekor,…

Habertürk Gece Haberlerini Kim Sunuyor? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak, insan davranışlarının ve düşünce süreçlerinin derinliklerine inmeyi seviyorum. Toplumun her anını, bireylerin ruh halleri ve algılarıyla şekillendiren medya, özellikle de haber bültenleri, davranışları ve duygusal tepkileri nasıl tetikler? İnsanlar, medya aracılığıyla dünyaya bakarken, duygusal, bilişsel ve sosyal bir süreçten geçerler. Bu yazıda, Habertürk Gece Haberleri’ni kim sunuyor? sorusunu psikolojik bir mercekten ele alacağım. Sadece bir haber bülteni sunucusunun kim olduğunu merak etmekle kalmayacak, aynı zamanda bu sunucunun, izleyiciler üzerindeki psikolojik etkilerini de irdeleyeceğiz. Gece Haber Bülteninin Psikolojik Etkisi Haber bültenleri, yalnızca bilgi vermekle kalmaz, aynı zamanda izleyicilerin duygusal…